Hel-3 – recenzja

Podoba się?

Nie da się ukryć, że z roku na rok portale społecznościowe, krótkie filmiki czy zabawne memy stają się coraz ważniejszym medium dla człowieka. Tego samego Homo sapiens, któremu narzuca się rosnącą liczbę zakazów, nieraz ingerujących w jego życie prywatne. Bo skąd taki przeciętny zjadacz chleba mógłby wiedzieć, w co się ubrać, co zjeść, co robić czy co myśleć? Na szczęście jeszcze nie jest tak źle, ponieważ każdy z nas wciąż posiada wolną wolę, a istnienie jednostki wciąż ma znaczenie. Co jednak, jeśli to się zmieni?

Norbert pochodzi z Polski przyszłości. Nie może spokojnie napić się piwa, ponieważ każdy alkohol jest nielegalny, chyba że ma się ochotę na jakieś popłuczyny pędzone na żołędziach. Z tego samego powodu nie może zapalić, a także zjeść pączka bez przedstawiania informacji o właściwym poziomie cukru we krwi. Po określonej godzinie nie może się nawet wykąpać czy poczytać książki, ponieważ wszędzie wyłączają wodę i prąd. A wszystko to w imię dobrowolnego ubóstwa i gospodarki oszczędnościowej. Oczywiście nie dla wszystkich. Norbert jest iwenciarzem. Kręci krótkie, pełne akcji filmiki z rzeczywistych zdarzeń, którymi mogą się zachwycić użytkownicy MegaNetu, a jemu tym samym przynieść okrągłą sumkę na koncie. Co w czasach, w których każdy może nagrywać jest nie lada wyczynem, ale o poważnych filmach dokumentalnych można zapomnieć. Widz nudzi się zbyt szybko. Do czegoś takiego zredukowano niegdyś dumny zawód dziennikarza. Ale i w czasach Norberta przez kręcenie nieodpowiednich filmów można się wplątać w niemałe kłopoty.

Już na wstępie wiem, że książka ta podzieli czytelników. Podzieli i to dość mocno na tych zachwyconych, rozprawiających o geniuszu pisarza, i na tych w najlepszym wypadku obojętnych. Ponieważ sposób odebrania najnowszej powieści Jarosława Grzędowicza zależy w większości od tak zwanego punku siedzenia.

Z jednej strony akcja „Hel-3” toczy się w bardzo liniowy sposób. W teorii odbiorca zostaje wrzucony w wir wydarzeń, który zapoczątkowuje egzekucja powstrzymana przez polskich najemników. Potem jest dekadencka impreza rządzących, chroniona lepiej niż Pentagon, pacyfikacja buntowników, porwanie głównego bohatera i niemal niewyobrażalna misja na księżyc. Ma więc miejsce wiele niezwykłych wydarzeń, które powinny wciągnąć czytelnika na długie godziny. Powinny, ale w trakcie czytania nie można pozbyć się wrażenia, że wbrew pozorom przygoda Norberta toczy się bardzo leniwie. A dzieje się tak dlatego, że wszystkie te ekscytujące wydarzenia przedzielają gargantuiczne opisy. I to one są najważniejsze, kiedy patrzy się na „Hel-3” z drugiej strony.

Akcja wydaje się być tylko przerywnikiem, sposobem przyciągnięcia czytacza i zwrócenia jego uwagi na zupełnie inne, nie mniej ważne kwestie poruszane w powieści. Grzędowicz, podobnie jak Przybyłek w „Future Fame” i Kain w „Fobii”, krytykuje zapatrzenie się obecnego społeczeństwa w nowe technologie. Przez wyolbrzymienie i wykorzystanie możliwości fantastyki naukowej pokazuje, co się z nami stanie, jeśli nie odłączymy się choć na chwilę od sieci. Ale mało tego, ponieważ zamiana życia realnego na wirtualne nie jest jedynym niebezpieczeństwem, jakie może nas czekać. Autor ostrzega też przed wszechobecną kontrolą i ingerowaniem w nasze tak prozaiczne decyzje jak co zjeść czy czego się napić. A to wszystko razem daje potężny materiał do przemyśleń. Bo można czytać i się dobrze bawić, a można też przy tym dojść do kontrowersyjnych i niepokojących wniosków.

Niezależnie jednak od punktu widzenia, chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na dwie rzeczy dotyczące „Hel 3”. Niezwykle przypadła mi do gustu jej memiczność (subtelne wplatanie w fabułę dobrze znanych memów) i nawiązania do programu motoryzacyjnego, w którym trzech starszych panów przemierza Andy (swoją drogą, też jestem fanką). Tym z kolei, co mnie najbardziej rozstroiło po przeczytaniu tej książki, było jej zakończenie. Cała finałowa akcja niezmiernie kojarzyła mi się z tym, co zrobił Žamboch w „Łowcach”, wprowadzając podróżujące w czasie dinozaury. Bo mógł.

To nie takie proste jednoznacznie ocenić „Hel-3”. Książka ma swoje wady, a po lekturze nie można pozbyć się przeświadczenia, że przeczytało się coś dziwnego. Dlatego też wartościowanie tego tytułu w kategoriach „dobre-złe” mija się z celem. Wersja „podoba-nie podoba” jest już bardziej prawdopodobna, choć nadal nie wystarczająca. Nie da się ukryć, że głównym celem autora było zmuszenie czytelnika do rozważań, do zastanowienia nad tym, co dzieje się wokół niego i do czego może to prowadzić. A ta sztuka udała się Grzędowiczowi bezbłędnie.

Subskrybuj
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0 komentarzy
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze