Fragment: Córka żelaznego smoka/Smoki Babel – Michael Swanwick

Podoba się?

Córka żelaznego smoka

„W dniu, gdy dzieci spotkały się, by uknuć śmierć nadzorcy, w głowie dziewczynki – podmieńca zrodziła się decyzja, by ukraść smoka i uciec. Wtedy jednak jeszcze o tym nie wiedziała”.
Tymi słowy Michael Swanwick wprowadza nas w niezwykłą krainę najmroczniejszej fantasy, erotycznych snów i przemysłowych czarów – równając się skoncentrowaną siłą i unikatowością wizji ze swoim nagrodzonym Nebulą arcydziełem “Stacje przypływu”.
Jane jest ludzkim podrzutkiem dojrzewającym w świecie pełnym przemocy i potworów. Maltretowana i dręczona, trudzi się obok trolli, krasnoludów, zmienników i  fejów w ciemnych, styksowych czeluściach fabryki parowych smoków. Pomaga budować gigantyczne, czarne, żelazne maszyny, za pomocą których elfi władcy świata prowadzą wojny. Mała Jane perspektywy ma ponure, a przyszłość wydaje się pozbawiona nadziei – póki zimny, choć kuszący wewnętrzny głos nie naszepcze jej o górskich jeziorach, jesiennych gwiazdach… i wolności.
Głos prowadzi ją do smoka ze złomowiska – starego, zepsutego, utrzymywanego przy życiu przez nienawiść i ciągle niezaspokojoną żądzę krwi. Obiecuje Jane, że pomoże jej uciec, jeśli ona w zamian pomoże mu odzyskać możliwość latania. Lecz za bramami fabryki czają się niewypowiedziane cuda i okropności – prawdziwe imię jest tam bronią, a erotyczne pokusy tylko czekają, by zdeprawować młodą dziewczynę zahartowaną przez okrutne życiowe niesprawiedliwości.
Bystry umysł, upodobanie i talent do kradzieży pomagają Jane się utrzymać podczas osobliwej i mozolnej podróży, od niewolnicy do studentki, od alchemiczki po mścicielkę – a jednocześnie narkotyki i sny przenoszą ją na krótkie wycieczki w skradzioną rzeczywistość. Przez cały ten czas, w cieniach czyha smok – wypełnia jej głowę brutalnymi wizjami, wciąga w siatkę nieodgadnionych spisków i niewidzialnych sił. Na koniec, owładnięty przez niego podrzutek stawi czoło siłom, które od zawsze rządzą jej światem.

Smoki Babel

„Ostatnio nie czytam zbyt wiele fantasy, ale wróciłbym do niej w jedną babelową minutę, gdyby tylko pojawiało się więcej takich książek, jak ta: eleganckich, erudycyjnych, przewrotnie zabawnych, pełnych wyrachowania, współczucia, dynamiki, zdolnych przebić się przez wyświechtane konwencje i sentymentalizm, stanowiących cios przywracający gatunkowi jego pierwotną moc”.
                                        – Locus
„Swanwick gładko łączy zaawansowaną technologię z magią, przedstawiając nam szeroki wachlarz wspaniałych konceptów, fascynujących dygresji i pełnych wigoru bohaterów. Język jego prozy bez wysiłku przeskakuje pomiędzy elfim wyrafinowaniem a złodziejskim slangiem, tworząc oszałamiający literacki gulasz. To nowoczesna fantasy u szczytu formy, która powinna bardzo spodobać się fanom ‘Chłopaków Anansiego’ Neila Gaimana oraz China’y Miéville’a.
                                        – Publishers Weekly

 

FRAGMENT

Córka żelaznego smoka 

I

W dniu, w którym dzieci spotkały się, by uknuć śmierć nadzorcy, w głowie dziewczynki-podmieńca zrodziła się decyzja, by ukraść smoka i uciec. Wtedy jednak jeszcze  otym nie wiedziała.

Odkąd pamiętała, mieszkała w fabryce parowych smoków. Co rano prowadzono ją razem z innymi młodocianymi przypisańcami z internatu w Budynku 5 do stołówki na śniadanie, które ledwo miała czas przełknąć przed pracą. Zwykle przydzielali ją do hali obróbki cylindrów, do polerowania, czasem jednak szła do Budynku 12, gdzie kontrolowano i smarowano czarne żelazne cielska, przed przewiezieniem do hali montażu końcowego. Kanały w ich wnętrznościach były dla dorosłego zbyt ciasne. Musiała się wczołgać do tych ciemnych przejść, przetrzeć wszystko, apotem nasmarować. Pracowała do zachodu słońca, a czasem dłużej, jeśli akurat było zamówienie na szczególnie ważnego smoka.

Miała na imię Jane.

Najgorsza praca była w odlewniach: latem panowało tam piekło jeszcze zanim metal polał się do form, waląc falą żaru jak pięścią, zimą śnieg zawiewał przez powybijane okna, a podłogę zaściełała szara maź. Pracowali tam pukacze i knurogłowi, ogorzałe kosmate stwory, stale milczące, poczerniałe i umięśnione, o złowrogich, przekrwionych oczach i ­inteligencji, która, narażona przez dziesięciolecia na magiczne ognie i zimną stal, spaliła im się na żużel. Jane bała się ich jeszcze bardziej niż roztopionych metali, które przelewali, i brutalnych machin, przy których pracowali.

Któregoś dnia o zmierzchu wróciła z pomarańczowej kuźni zbyt chora, by coś jeść, owinęła się ciasno cienkim kocykiem i natychmiast zasnęła. Sny miała poplątane: bez przerwy polerowała metal, ściany łomotały, a podłogi śmigały w górę jak tłoki gigantycznego silnika. Uciekła od nich i schowała się pod łóżkiem, wczołgała do sekretnej kryjówki między ścianami, gdzie ukrywała się, gdy była mniejsza, przed drobnymi okrucieństwami Koguta. Jednakże Kogut pojawił się tam na samą myśl, rechotał złośliwie i machał jej przed nosem ropuchą bez nogi. Gonił ją podziemnymi chodnikami, pod gwiazdami, przez kotłownie i warsztaty.

Wizje się ustabilizowały. Biegła w podskokach przez świat zielonych trawników i ogromnych przestrzeni, dziwnie znajomy– wiedziała, że to musi być Dom. Często jej się śnił. Byli tam ludzie, którzy o nią dbali i dawali jej tyle jedzenia, ile tylko chciała. Ubranie miała czyste i nowe, nikt nie zmuszał jej do dwunastogodzinnej pracy w warsztacie. Miała własne zabawki.

Potem jednak, jak zawsze, sen pociemniał. Skakała przez skakankę pośrodku ogromnego trawnika, gdy jakiś wewnętrzny zmysł poinformował ją o obecności intruza. Otaczały ją nudne białe domy– mimo to, wrażenie, że przypatruje się jej jakaś złośliwa, inteligentna istota, stawało się coraz silniejsze. Złe siły czaiły się pod darnią, skupiały za każdym drzewem, kuliły pod każdym kamieniem. Opuściła skakankę na stopy, rozejrzała się ze zdziwieniem i wykrzyknęła imię, którego potem nie pamiętała.

Niebo rozwarło się.

– Wstawaj, ty flejo!– syknął niecierpliwie Kogut.– Zbieramy się. Musimy postanowić, co ze Szczudłakiem.

Jane zerwała się z bijącym sercem. Mimo że była dezorientowana po nagłym przebudzeniu, cieszyła się, że uciekła ztego snu, jednocześnie żałując, że go straciła. Oczy Koguta były jak dwa unoszące się w mroku zimne odblaski księżyca. Klęczał na jej posłaniu, napierał na nią kościstymi kolanami. Oddech pachniał mu wiązową korą i spleśniałymi liśćmi.

– Przesuń się, co? Ciśniesz mnie w żebra.

Kogut wyszczerzył się i uszczypnął ją w rękę.

Odepchnęła go. I tak jednak cieszyła się, że go widzi. Wypracowali coś w rodzaju szorstkiej przyjaźni, a Jane zdała sobie z czasem ­sprawę, że pod tą pychą i bezmyślnością Kogut jest w gruncie rzeczy całkiem sympatyczny.

– A co mamy postanowić z tym Szczudłakiem?

– Nie wiadomo, dopiero będziemy gadać, głupia!

– Zmęczona jestem– burknęła Jane.– Pracowałam długo inie mam ochoty na te wygłupy. Jak mi nie powiesz, idę spać dalej.

Twarz mu pobielała, zacisnął pięść.

– Co to ma być, bunt? Ja tu rządzę. Robisz, co mówię i kiedy mówię, dlatego że to ja mówię. Jasne?

Przez chwilę mierzyli się spojrzeniami. Był fejem-mieszańcem, stworzeniem, które wiek temu żyłoby dziko w lesie i pokazywało się ludziom tylko od czasu do czasu, żeby przewrócić dojarce stołek albo poluzować szwy w worku z mąką, tak by się rozsypała po zarzuceniu go na ramię. Może i byli płytcy, ale do złośliwości pierwsi itwardzi jak szczury. Kogut pracował jako zbieracz żelaznych odpadków i nikt nie miał wątpliwości, że przetrwa do końca terminu.

W końcu Jane pochyliła głowę. Nie opłacało się mu teraz sprzeciwiać.

Kiedy uniosła wzrok, poszedł już budzić innych. Owijając się kocem jak peleryną, poszła za nim. Było słychać szelest stóp i łap, ciche oddechy, gdy dzieciaki zbierały się na środku sali.

Dymka wyciągnęła ukradziony ogarek i wetknęła go w najszersze miejsce szczeliny między dwiema krzywymi deskami. Wszyscy klęknęli wokoło. Kogut mruknął coś pod nosem, między palcem a knotem przeskoczyła mu iskra.

Nad świeczką zatańczył płomyk. Ściągnął spojrzenia wszystkich, rzucił na ścianę podskakujące zjawy, niczym dwuwymiarową Noc Walpurgii. W tęczówkach zatańczyły dwadzieścia trzy pomniejsze płomyczki. Było ich zaledwie dwanaścioro, i to zakładając, że chłopcień czai się gdzieś w pobliżu, schodząc z drogi większości światła, a resztę pochłaniając tak dokładnie, że nawet jeden foton nie zdradzał jego obecności.

Kogut odezwał się z namaszczeniem, zarozumiale:

– Blugg musi umrzeć.– Wyciągnął spod kamizelki szmacianą lalkę, niekształtną, uszytą byle jak, z dwoma wielkimi guzikami zamiast oczu i grubą węglową krechą zamiast ust. Promieniowała jednak mocą ina jej widok kilkoro młodszych dzieci zmrużyło oczy, czując tę samą nienawiść.– Jeżata ma krew wiedźmy. Zrobiła coś takiego.

Jeżata niechętnie kiwnęła głową. Strzegła laleczki jak oka w głowie i jedna Pani wiedziała, jak Kogutowi udało się ją zdobyć. Dzierżył ją nad świecą.

– Odmówiliśmy modlitwy, przelaliśmy krew. Teraz tylko trzeba zaszyć w środku coś, co jest jego, i rzucić do pieca.

– To morderstwo!– odezwała się wstrząśnięta Jane.

Rzep prychnęła.

– Poważnie mówię. To nie tylko coś złego, ale i bardzo głupiego.– Rzep była zmienniczką, tak jak Szczudłak, i jak wszyscy zmiennicy była trochę głupawa. Jane dawno nauczyła się, że zamknie się tylko, jeśli bezpośrednio się ją zaatakuje.– Co nam to da? Nawet jeśli to zadziała, a wątpię, będzie śledztwo. A jeśli jakimś cudem do nas nie dojdą, to i tak wymienią tylko Blugga na kogoś takiego samego albo i gorszego. Co za sens go zabijać?

To ich powinno uciszyć. Jednakże, ku jej zaskoczeniu, chór gniewnych szeptów wzrósł jak terkot cykad.

– Orze nami!

– Bije mnie!

– Nienawidzę tego starego śmierdziela!

– Zabić go– powiedział drżącym głosem chłopcień, tuż nad jej lewym ramieniem.– Zabić tego wielkiego skurwiela!

Odwróciła się, lecz jego już tam nie było.

– Spokój!– Kogut rzucił Jane pełne wyrzutu spojrzenie.– Musimy zabić Blugga. Nie ma innego wyjścia. Szczudłak, wystąp.

Szczudłak przesunął się trochę do przodu. Nogi miał tak długie, że kiedy siedział, głowę trzymał niżej niż kolana. Wysunął stopę z buciora i mimowolnie podrapał się za uchem.

– Pochyl głowę.

Cherlawy młody zmiennik usłuchał. Kogut jedną ręką opuścił mu głowę jeszcze bardziej, a drugą rozgarnął rzadkie włosy koloru zastałej wody.

– Zobaczcie! Zalążki piór!– Szarpnął mu głowę do góry i poruszył ostrym trzydziestocentymetrowym nosem, żeby pokazać, jak zwapniał.– A palce na nogach zmieniają się w szpony, no sami zobaczcie.

Dzieci przepychały się, żeby tylko zobaczyć. Szczudłak mrugał, ale z tępawym stoicyzmem znosił ich szturchańce i obmacywanie. W końcu Dymka pociągnęła nosem i zapytała:

– No i co?

– To, że dorasta. Popatrzcie na nos. Albo oczy! Do następnego Dziewiczego Księżyca już się zmieni. A wtedy… a wtedy…– Kogut zrobił dramatyczną pauzę.

– Wtedy?– podsunął chłopcień swoim papierowym, wietrznym głosikiem. Stał teraz gdzieś za Rzep.

– Wtedy będzie mógł latać!– rzucił triumfalnie Kogut.– Przefrunie za mur, na wolność i już nigdy nie wróci.

Wolność!– pomyślała Jane. Zakołysała się na piętach i wyobraziła sobie Szczudłaka odfruwającego z niezdarnym trzepotem w zielonobrązowe jesienne niebo. Jej myśli poszybowały wraz z nim, ponad murami, drutem kolczastym, w powietrze– fabryczne zabudowania i bocznice kurczyły się w dole, ona wznosiła się ponad buchające dymem kominy, w gęstniejące niebo, wyżej niż sama Jaśnie Pani Księżyc. I mogłaby nigdy, przenigdy nie wrócić!

To oczywiście było niemożliwe. Tylko smoki ipółludzcy inżynierowie opuszczali fabrykę drogą powietrzną. Wszyscy inni, zarówno robotnicy, jak ikierownicy, byli ograniczeni murami ibramami, strażnikami ipotężnym żeliwnym Zegarem. Mimo to, itak przez chwilę czuła, że coś ją ogarnia, jakiś głód. Wiedziała teraz, że ta idea, idea wolności, daje się urzeczywistnić, askoro tak, pragnienie jej uzyskania stało się już nieodwołalne.

Upodstawy mózgu coś się poruszyło, przebudziło irozejrzało zmroczną ciekawością. Przez chwilę czuła mdłości izawroty głowy, czuła się jak przerzucona do jakiegoś pozbawionego światła, klaustrofobicznego światka– lecz zaraz znalazła się zpowrotem wczeluściach fabryki parowych smoków, wmałej noclegowni na piętrze Budynku 5, wciśniętego między wzorcownię aszopę zpiaskiem, gdzie od nieba dzieliły ją zakurzone drewniane belki idach zpapy.

– Czyli on sobie odleci– powiedziała ponuro Dymka. Zniezadowoleniem machnęła ogonem.– No to co? Mamy zabić Blugga, żeby miał prezent na pożegnanie?

Za krnąbrność Kogut walnął ją wramię.

– Durna! Tępa! Wredna! Co, myślisz, że Blugg nie zauważył? Myślisz, że nie zaplanował ofiary dla Bogini, żeby zatrzymała przemianę?

– Jakiej ofiary?– zapytała Jane.

Kogut chwycił się jedną ręką za krocze, drugą wygiął wsierp iwykonał nią tnący gest. Zabrał rękę. Uniósł brew.

– Dociera?

Niespecjalnie dotarło, ale Jane nie była na tyle głupia, żeby się przyznać. Zaczerwieniła się ipowiedziała:

– Oj.

– No dobra, słuchajcie. Obserwowałem Blugga. Wdni, kiedy chodzi odlewnia żeliwa, on wpołudnie idzie do swojego gabinetu. Stamtąd widzi nas przez okno wdrzwiach iobcina sobie te swoje parszywe, wielkie pazury. Ma taki wielki, ogromniasty nóż, aścinki wywala do popielniczki. Jak skończy, pakuje je wserwetkę iwrzuca do pieca wodlewni, żeby nie dało się ich użyć przeciwko niemu. Następnym razem zorganizuje się jakieś zamieszanie. Wtedy Jane wśliźnie się do jego pokoju iukradnie parę ścinków. Jeden, dwa, nie więcej– popatrzył na nią groźnie– bo zauważy.

– Ja?– jęknęła Jane.– Czemu ja?

– Nie bądź tępa. Na innych ma zabezpieczenia. Nie przejdą przez drzwi. Aty… ty jesteś zinnej krwi. Jego klątwy iuroki ciebie nie powstrzymają.

– No tak, dzięki bardzo– odparła Jane.– Ale ja tego nie zrobię. To błąd ijuż wam mówiłam, dlaczego.

Parę mniejszych dzieciaków podeszło do niej zgroźnymi minami. Splotła ręce.

– Nie obchodzi mnie, co tam sobie gadacie, mnie do tego nie zmusicie. Znajdźcie sobie kogoś innego do odwalania za was brudnej roboty!

– No, daj spokój. Pomyśl tylko, jacy będziemy ci wdzięczni.– Kogut podniósł się na jedno kolano, położył dłoń na sercu, adrugą wyciągnął tęsknie ku niej. Poruszył śmiesznie brwiami.– Na wieki tobie oddany.

– Nie!

Szczudłak nie nadążał za tym, co mówili. Utakich jak on była to ewidentna oznaka nadciągającej dorosłości. Zmarszczywszy czoło, zwrócił się do Koguta iwyjąkał:

– Ja… nie mogę latać?

Kogut odwrócił głowę izniesmakiem splunął na podłogę.

– Nie, jeśli Jane nie zmieni zdania.

Szczudłak się rozpłakał.

Zpoczątku cicho szlochał, później coraz głośniej. Na koniec odrzucił wtył głowę izawył wudręce. Przerażone dzieciaki przepychały się, żeby go dosięgnąć iuciszyć, dłońmi iciałami. Szloch został stłumiony, potem ustał.

Przez długą chwilę, wstrzymując oddech, czekali, czy nie zbudził się Blugg. Nasłuchiwali jego ciężkich kroków na schodach, gniewnego skrzypienia starych desek, wyczekiwali gęstej aury gwałtowności iledwie tłumionego gniewu, jaka go poprzedzała. Przerażoną minę miał nawet Kogut.

Nie rozległ się jednak żaden dźwięk, jeśli nie liczyć prychania psów‑cyborgów na patrolu, szczękania iszelestów smoków poruszających się niespokojnie włańcuchach na swoich dziedzińcach, oraz odległych, niemal niesłyszalnych dzwonów opółnocy, dla uczczenia jakiejś dalekiej wiejskiej hulanki. Najwyraźniej Blugg spał dalej.

Rozluźnili się.

Co za rozdygotana banda mizerniaków! Jane poczuła litość do nich wszystkich, nie wyłączając siebie. Dziwna siła, przypominająca desperację, wypełniła ją stanowczością, jakby nie była niczym więcej niż pustą formą, której ręce, nogi itułów znienacka zalano roztopionym żelazem. Zapłonęła poczuciem celu. Wjednej chwili uświadomiła sobie, że jeśli kiedykolwiek ma zyskać wolność, musi być twarda ibezwzględna. Należy zapomnieć odziecinnych słabostkach. Wmyślach przysięgła, na własną duszę, że zrobi wszystko co konieczne, obojętne, jak bardzo byłoby to przerażające, jak bardzo obrzydliwe izłe.

– Niech będzie– powiedziała.– Zrobię to.

– Dobra.– Kogut, nawet nie kiwnąwszy głową, zaczął snuć plan, przydzielając każdemu dzieciakowi jakąś rolę.

Kiedy skończył, mruknął jakieś słowo ikrótkim, ostrym ruchem machnął dłonią nad świecą. Płomień zgasł.

Każde znich mogłoby ją bez wysiłku zgasić lekkim dmuchnięciem. Ale to nie byłoby takie fajne.

***

Odlewnia żeliwa była drugą co do wielkości halą wcałej fabryce. Tu odlewano niezniszczalne korpusy imniejsze, też opancerzone magią, części ciał wielkich smoków. Wbetonowych dołach trzymano zielony piasek, mieszanki mułowe iiłowe formy. Po belkach pod sufitem po­woli przemieszczały się suwnice, apaździernikowe słońce świeciło skośnie przez unoszący się wpowietrzu pył, mozolnie mieszany potężnymi wentylatorami.

Wpołudnie stara wiedźma jeziorna przywiozła wózek zlunchem: Jane dostała zawiniętą wfolię kanapkę ikubek letniego soku grejpfrutowego. Zostawiła na warsztacie irchowe rękawice, zaniosła jedzenie do ciepłej, zakurzonej niszy obok drewnianej skrzyni wypełnionej żelaznymi odpadkami, mieszaniną pazurów, łusek itrybików.

Postawiła papierowy kubek obok siebie, wygładziła na kolanach szorstką, brązową spódnicę. Zamknąwszy oczy, udała, że jest wpałacu wchmurach wysokiego elfiego rodu. Damy ipanowie zasiadali za długim stołem, nic tylko marmur ibiała koronka, oświetlana przez cieniutkie świece wsrebrnych lichtarzach. Panie nosiły imiona wrodzaju Fata Elspeth czy Fata Morgaine iporozumiewały się miodopłynnymi wielosylabowymi wyrazami. Ich śmiech przypominał dzwoneczki, ają tytułowały Fata Jayne. Elfi książę namawiał do spróbowania sorbetowych smakołyków. Oczy błyszczały mu namiętnością. Krasnoludzcy niewolnicy, zamiast skrawkami sitowia posypywali podłogę ciętymi kwiatami.

Ugryzła kęs kanapki iprzeżuwała go powoli, żeby wystarczył na dłużej.

Pod łukiem okna kucał jej własny, osobisty aquilohippus zsiodłem wysadzanym drogimi kamieniami. Aż rwał się do lotu. Spojrzenie miał dzikie, adziób ostry jak brzytwa. Nikt poza nią nie ważył się go dosiadać, dla niej był jednak miły iłagodny. Na imię miał…

Ktoś nadepnął jej na nogę.

– Au!– Zerwała się, przewracając sok, izobaczyła, że przed chwilą minął ją Kogut zworkiem złomu zarzuconym na ramię– był na przedobiedniej zmianie, ale jeszcze pracował.

– Nie śpij, gapo! Już prawie czas!– burknął. Po chwili, żeby złagodzić te słowa, uśmiechnął się imrugnął. Był to jednak słaby inieprzekonujący uśmiech. Gdyby go tak dobrze nie znała, uznałaby, że się boi.

Ipobiegł.

Spokój runął, obracając się wgruzy. Na moment udało jej się zapomnieć oszalonym planie Koguta. Teraz wrócił do niej, arazem znim pewność, że to się nie ma prawa udać. Złapią ją, ukarzą inic nie może na to poradzić. Przecież dała słowo.

Wzdłuż znajdującej się najdalej od żeliwiaków ściany odlewni ciągnął się rząd wąskich pokoików dla brygadzistów poszczególnych warsztatów. Jane wcisnęła kanapkę do kieszeni fartucha iwyjrzała zza krawędzi skrzyni. Widziała gabinet Blugga, awnim Blugga– za biurkiem, zcygarem wustach, powoli kartkującego błyszczące czasopismo.

Blugg był gruby ipotężny, miał ciężki podbródek iniskie czoło. Rzadkie, rozczochrane włosy rzedły mu, nigdy też onie nie dbał– za to ponad miarę był dumny zpary krętych baranich rogów. Na specjalne okazje malował je ilakierował, araz wroku, na Samhain, złocił czubki. Płatki złota trzymały się wzagłębieniach przez wiele tygodni.

– Pssst!

Jane się odwróciła. We wnęce, zktórej właśnie wyszła, stał chłopcień, postrzępiony kontur niewidzialny iledwo dostrzegalny nawet podczas pełni.

– Kogut mnie przysłał. Mam dla ciebie stać na czatach.

Nie widziała wyrazu jego twarzy, ale głos mu drżał.

Poczuła się teraz strasznie. Potworny lęk.

– Nie dam rady– powiedziała. Nie miała odwagi się do tego zabrać.– Ja po prostu…

Południowy spokój rozdarł potężny ryk. Nagle wszyscy popędzili, rzucając narzędzia, na środek hali ipowspinali się na formy, żeby zobaczyć, co się dzieje. Pobiegli wstronę żeliwiaków. Coś się tam działo. Jane wpatrzyła się wwir postaci, nie rozumiejąc, co to za zamieszanie. Nagle wszystko do niej dotarło.

Kogut, śmiejąc się obłąkańczo, sikał olbrzymowi-kowalowi na stopę.

Kowal ryknął zwściekłości. Kogut wziął sobie za cel samego Piaskomiota, największego stwora wcałej fabryce. Typowy koguci spryt– Piaskomiot był nie tylko największy, ale ireakcje miał najwolniejsze ze wszystkich olbrzymów. Jednakże itak było to szaleńczo niebezpieczne.

Wkońcu Piaskomiotowi przyszło do głowy podnieść stopę spod strumienia moczu iopuścić ją na swego mizernego przeciwnika. Podłoga zatrzęsła się od uderzenia.

Kogut odskoczył wbok zdrwiącym okrzykiem.

Olbrzym pokręcił głową zdezorientacją igniewem. Zmarszczywszy brwi, spojrzał na leżący na kowadle trzytonowy młot. Na prymitywnej twarzy wykwitła chytra mina, gigantyczna dłoń sięgnęła po narzędzie.

– Teraz!– Chłopcień niecierpliwie wskazał gabinet Blugga.

Był pusty. Drzwi pozostawiono otwarte na oścież iniestrzeżone.

Łup. Młot opadł wmiejsce, gdzie przed chwilą stał Kogut.

Jane biegła, kryjąc się, przez ogromną przestrzeń dzielącą ją od gabinetu Blugga. Przerażała ją własna odwaga ibała się, że zostanie złapana. Za nią młot łupnął jeszcze raz. Aż załaskotało ją wpodeszwy. Ijuż była wgabinecie. Natychmiast odskoczyła wbok, żeby schować się za ścianą. Wyprostowała się izaczęła rozglądać.

Łup. Młot spadł po raz trzeci. Ludzie wrzeszczeli, biegali, krzyczeli.

Gabinet był ciasny izagracony. Na podłodze leżały sterty instrukcji technicznych. Zkosza wysypywały się śmieci. Na ścianach wisiały upstrzone zaciekami rysunki techniczne wiwern, które dziesiątki lat temu powinny trafić do lamusa, poprzypinane pineskami plany produkcji, dawno zbrązowiałe na brzegach, oraz plakat obezpieczeństwie pracy, przedstawiający rysunkową rękę zpalcem wskazującym skierowanym ku górze iprzewiązanym wstążeczką tuż poniżej drugiego stawu.

Jedyny barwny element stanowił kalendarz od jakiegoś dostawcy, przedstawiający nagie syreny, grube jak krowy morskie, wylegujące się na skałach. Jane na moment zamarła izagapiła się na hektary różowego, miękkiego jak pańska skórka ciała, jakby ów obraz stanowił okno do obcego iniebezpiecznego świata. Potem otrząsnęła się zzamyślenia ipodbiegła do biurka.

Wytłoczona zblachy popielniczka stała dokładnie tam, gdzie powinna. Na jej krawędzi dymiło cygaro, jeszcze wilgotne od śliny. Nieufnie uniosła smrodliwy przedmiot iodsunęła na bok. Szybko!– pomyślała. Wpopiele leżało coś przypominającego siedem wyrzeźbionych zpożółk­łej kości słoniowej półksiężyców. Podniosła dwa, odłożyła cygaro iokręciła się na pięcie, żeby wyjść.

Wtem jej wzrok przyciągnął błysk czegoś zielonego. Pochyliła się nad koszem na śmieci. Wystawał zniego róg książki. Sama nie wiedząc, dlaczego to robi, odgarnęła papiery, żeby na nią zerknąć. Agdy zobaczyła, aż zaparło jej dech.

Grimuar!

Gruby tom wtłoczonej oprawie zzielonego winylu, zfirmowym logo na okładce. Pod nim wypukłe złote litery tytułu, którego nie umiała przeczytać. Trzy chromowane zaciski przytrzymywały kartki, żeby dawało się je łatwo wyjmować iaktualizować. Jane rozdziawiła usta, potem się opamiętała. Grimuary były niewyobrażalnie cenne itak rzadkie, że każdy był ponumerowany izarejestrowany wdyrekcji. Niemożliwe, żeby któryś trafił do gabinetu Blugga, ado tego wylądował wkoszu jak coś bezwartościowego!

Ale… dotknąć czegoś takiego przecież nie zaszkodzi.

Dotknęła go– ipo ręce przepłynęło jej upiorne wrażenie istoty. Tom przemówił do niej, wsposób, jakiego dotąd nie doświadczyła. Był prawdziwy! To była prawdziwa księga zaklęć, nic wątpliwego, nic oszukanego. Oto wzasięgu ręki miała prawdziwą magię: przepisy na piekielne ognie izemstę, sekrety zdolne zrównać miasta zziemią, techniki ­niewidzialności iekstatycznego okrucieństwa, potęga, zktórą można wskrzesić umarłychiruszyć zbronią na samo Piekło.

Przez długi, bezczasowy moment bratała się zgrimuarem, pozwalając, by ją przenikał izawłaszczał. Wkońcu wyszeptywane przez niego obietnice ścichły izamarły.

Wykopała go spomiędzy papierów.

Był za duży, by unieść go wjednej ręce. Jane schowała ukradzione ścinki paznokci do ust, między wargi idziąsła, awobie dłonie chwyciła grimuar.

Wtej samej chwili rozległ się długi przenikliwy gwizd. Odwróciła się: wdrzwiach stał chłopcień, powstrzymywany przez przybite do ościeżnic pakiety fetyszy, poganiający ją niecierpliwymi machnięciami ręki. Za nim widziała, że Piaskomiota udało się okiełznać. Jeden zknurogłowych przytrzymywał Koguta. Publiczność rozchodziła się, niektórzy zbijali się wmałe grupki, żeby porozmawiać otym, co widzieli, inni odwracali się iszli do pracy.

Ściskając grimuar wobjęciach, wybiegła zgabinetu. Ważył chyba ztonę, uginała się pod jego ciężarem. Ale oddać go nie zamierzała. Teraz należał do niej.

Chłopcień stał wpełnym świetle, rzadko bywał bardziej widoczny niż teraz.

– Co tak długo?– szepnął ze strachem.– Zaraz będzie wracał.

– Masz.– Cisnęła mu książkę.– Zabierz do sypialni, szybko! Ischowaj pod moim kocem.– Gdy się nie ruszył, warknęła:– Nie ma czasu na pytania. Zrób to ityle!

– Amój lunch?!– krzyknął chłopcień takim głosem, jakby był bliski płaczu.

Odwrócił tęsknie głowę ku nachylonej nad swoim wózkiem jeziornej wiedźmie, gapiącej się zrozdziawionymi ustami na pobojowisko po walce Koguta. Musiała zaczynać drugi obchód po fabryce.

– Bierz mój.– Jane wygrzebała zkieszeni fartucha swoją nieco rozpłaszczoną kanapkę ipołożyła na księdze.– Ateraz leć!

Niewyraźny ruch, jak wzruszenie ramion, ijuż go nie było. Jane nie widziała, jak odchodzi. Całkiem jakby po prostu rozpłynął się wpółmroku iprzestał istnieć.

Podniosła dłoń do ust, żeby wypluć ukradzione ścinki, ijednocześnie dostrzegła Blugga po drugiej stronie odlewni, mrużącego oczy iwpatrującego się wnią. Zamarła, sparaliżowana tą demaskacją.

Kogut wyrwał się knurogłowemu iwrzasnął coś do olbrzyma. Piaskomiot, zrykiem wściekłości, chwycił pierwszą broń, jaka wpadła mu wrękę, icisnął nią.

Błyskawica.

Powidok roztopionego żelaza, które chlusnęło zciśniętego czerpaka, aż palił Jane woczy. Głosy wydęły się wbąbel pełen strachu, przeplatanego nerwowo wykrzykiwanymi rozkazami. Wysoko ponad tym wszystkim rozlegał się agonalny wrzask Koguta.

Wtym zamieszaniu Jane udało się uciec. Po minucie była zpowrotem na swoim miejscu pracy ipośpiesznie naciągała rękawice. Może Blugg tak naprawdę jej nie widział? Może wtym zamieszaniu oniej zapomniał?

– Masz je?– szepnęła Kapka.

Jane przez sekundę nie wiedziała, oczym ona mówi. Potem przypomniała sobie, kiwnęła głową iwypluła na dłoń skradzione ścinki paznokci. Kapka wzięła je, podała Niezgulakowi, ten przekazał Małemu Rysiowi, apotem Jane już się pogubiła. Sypnęła sobie na rękawicę trochę szmerglowego proszku. Do pracy. Tak będzie najbezpieczniej.

Po przeciwnej stronie fabryki ciało Koguta dalej jechało na taczce. Wszędzie ganiały sprigany wskórzanych kaszkietach, dogaszając drobne pożary spowodowane przez roztopiony metal. Woda syczała ibuchała parą. Powietrze wypełniał smród spalenizny.

Nad wszystkim grzmiał, jak grom, śmiech Piaskomiota.

***

Blugg zszedł do warsztatu, twarz miał ciemną zwściekłości. Walnął dłonią wblat tak mocno, że podskoczyły kuwety ze szmerglem.

– Wstawać, wy!– krzyknął.– Macie stać, jak do was mówię!

Podnieśli się.

– Parszywi gówniarze. Bezwartościowe, beznadziejne…– Miał chyba kłopot zzebraniem myśli.– Kto namówił Koguta? To chciałbym wiedzieć? Kto? No?– Chwycił Kapkę jedną ogromną dłonią i, mimo że się szamotała, uniósł.– Gadaj!– Zaczął wykręcać jej ucho, aż jęknęła.

– Ja… sam chyba to wymyślił, proszę pana. Zawsze był taki narwany.

– Eee!– Blugg ze złością cisnął ją na ziemię iodwrócił się do Jane.

Twarz rozlała się przed nią, wielka istraszna jak księżyc. Czuła zapach jego potu, nie czystą, klarowną cierpkość Koguta albo chłopcienia, tylko ciężki, kwaśny zapach dorosłego mężczyzny. Czuła też jego oddech, słodki od próchnicy. Zamiast zębów miał żółte pieńki, czarne wmiejscach, gdzie zeszły znich dziąsła. Zahipnotyzował ją kawałek zepsutego mięsa, który tkwił między dwoma znich. Nie mogła oderwać od niego wzroku.

– Ty…– zaczął. Apotem potrząsnął głową jak byk, cofnął się izwrócił do wszystkich:– Myślicie, że dacie radę mnie zniszczyć, co?

Za bardzo się bali, żeby się odezwać.

– No to coś wam powiem! Nie jestem jakimś cudakiem bez jajec, zktórym możecie sobie lecieć wchuja, jak tylko się wam spodoba. Wy mi utrudnicie życie, to ija wam utrudnię. Bardziej niż sobie wyobrażacie!– Zgiął się, przechylił iwskazał na własny tyłek.– Jak robicie jakiś problem, tudostaję od zarządu, nie? Więc jak ja od nich wezmę tu, to iwam dam tu.– Za każdym „tu” kręcił tyłkiem ipokazywał go palcem; byłoby to śmieszne, gdyby nie było takie groźne.– Dociera?

Stali przed nim wmilczeniu, trzęsąc się.

– Pytałem: czy dotarło?

– Tak jest!

Blugg przez długą chwilę łypał na nich, wciszy, bez ruchu, nie mrugając. Jane od tego bezruchu zaczął drgać mięsień wlewej łydce. Była pewna, że Blugg zaraz ją zapyta, co robiła wjego gabinecie. Wezbrała wniej rozpacz, tak potężna iwszechogarniająca, że gdyby zaczęła ciec jej zoczu, wypełniłaby całą salę ipotopiła wszystkich.

– Wy… małe… szkodniki– powiedział wkońcu.– Najchętniej podusiłbym was gołymi rękami, jednego po drugim! Inie myślcie, że ktoś by mi powiedział słowo! Żrecie jak świnie, apotem przez pół dnia się obijacie.– Przeszedł wzdłuż linii, patrząc każdemu po kolei woczy.

Gdy podszedł do Jane, znów pomyślała, że zapyta, co robiła wjego gabinecie, ale nie odezwał się słowem.

– No dobra– powiedział na koniec.– Wdwuszeregu według wzrostu iwymarsz wschodnimi drzwiami do… Agdzie chłopcień?

– Tutaj, proszę pana– powiedział nieśmiało chłopcień.

Jane wzdrygnęła się. Nie miała pojęcia, że stoi tuż za nią.

Blugg zakołysał się na piętach, omiatając warsztat wzrokiem, rozkoszując się ich strachem. Potem warknął:

– No to wdwuszereg ido wyjścia! Mam dla was, gówniarze, specjalną robotę. Ruszać się!

Wymaszerowali szybko przez wschodnie drzwi, obrzucani przekleństwami Blugga na każdym kroku, minęli rampy załadowcze iparową kuźnię. Przed pomarańczową kuźnią stała para ładowarek, obeszli je więc przez starą pilarnię, która dawno temu powstała jako zadaszony korytarz między halą obrabiarek aheblarnią, potem ją rozbudowano, apo powstaniu nowej pilarni przebudowano na szereg pomieszczeń pomocniczych.

Blugg nadal nie wspomniał słowem, że Jane była wjego gabinecie. Już zaczynała mieć nadzieję, że wszystkie późniejsze zdarzenia wymazały mu to zpamięci.

– Ej, ty!– Chwycił ją za kołnierz, na wpół dusząc, iotworzył kopniakiem drzwi.– Czekaj tutaj. Jak cię nie będzie, kiedy wrócę, wiesz, co ztobą zrobię.

Wrzucił ją do środka itrzasnął drzwiami.

Pośpieszne kroki dzieciaków się oddaliły. Zapadła cisza.

 

Tytuł: Córka żelaznego smoka/Smoki Babel
Autor: Michael Swanwick
Wydawnictwo: MAG
ISBN: 978-83-7480-270-3
Tłumaczenie: Wojciech Próchniewicz
Oprawa: twarda
Format: 135×205
Liczba stron: 720
Data wydania:  26 października 2012
Cena detaliczna: 55,00 zł
Seria: Uczta Wyobraźni